Chu Phien Chi

Chư Phiên Chí

Tên sách Chư phiên chí (諸蕃志) có nghĩa là “Ghi chép về các nước phiên”. Theo tiến trình lịch sử, từ Tần, Hán cho đến thời Thanh thì chín châu đã rộng mở thành 18 tỉnh, theo đó, khái niệm “các nước phiên” cũng theo đà hiểu biết ngày càng rộng của chính giới và học giới Trung Hoa mà lan rộng dần ra. Vào thời Tống, lúc Triệu Nhữ Quát (趙汝适) viết sách Chư phiên chí thì gồm kể hơn 158 quốc gia và vùng lãnh thổ, nơi xa nhất đến tận La Mã, đến thời Thanh thì chư phiên gồm cả Anh, Mỹ, v.v. Chư phiên chí là một sản phẩm hình thành trên một nền tảng lâu đời như kể trên, và ngày nay nghiễm nhiên trở thành một trong những tựa sách rất cần thiết trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu, như lịch sử địa chính trị, lịch sử thương mại hàng hải, lịch sử quan hệ quốc tế, v.v.